De NotPetya-ransomware-aanval was een van de meest verwoestende cyberaanvallen die de wereld in 2017 troffen. Deze aanval richtte zich op computersystemen over de hele wereld en veroorzaakte enorme schade, zowel financieel als operationeel. De aanval maakte gebruik van een kwetsbaarheid in het Microsoft Windows-besturingssysteem en verspreidde zich snel via een mechanisme dat bekend staat als wormachtige verspreiding.
De NotPetya-ransomware-aanval vond plaats op 27 juni 2017 en begon in Oekraïne. De aanvallers maakten gebruik van de M.E.Doc-software, een boekhoudprogramma dat populair is in Oekraïne, om de malware te verspreiden. De malware werd gedistribueerd via een vervalste software-update van M.E.Doc, waardoor gebruikers onbewust de malware installeerden. De Petya-ransomware werd vervolgens geactiveerd en verspreidde zich snel via het netwerk van het geïnfecteerde systeem naar andere computers.
De NotPetya-ransomware-aanval maakte gebruik van twee verschillende exploitatiemethoden om zich te verspreiden. De eerste methode was de EternalBlue-exploit, die in staat was om kwetsbaarheden in Microsoft Windows-besturingssystemen te benutten. De tweede methode was de PsExec-tool, waarmee de aanvallers op afstand toegang konden krijgen tot andere computers op hetzelfde netwerk.
Zodra de NotPetya-ransomware zich op een computer had genesteld, versleutelde het alle bestanden op de harde schijf met een versleutelingsalgoritme en vroeg het vervolgens om een losgeld van $ 300 in bitcoins om de bestanden te decoderen. De aanvallers beloofden dat als het losgeld werd betaald, de bestanden weer toegankelijk zouden worden gemaakt. Helaas bleek later dat zelfs als het losgeld werd betaald, de bestanden niet werden hersteld.
Om de NotPetya-ransomware-aanval te voorkomen, waren er verschillende maatregelen die organisaties hadden kunnen nemen. De eerste maatregel was het installeren van de MS17-010-patch, die de kwetsbaarheid in het Windows-besturingssysteem kon verhelpen die werd uitgebuit door de EternalBlue-exploit. Dit zou de aanvallers hebben belet om toegang te krijgen tot het systeem via deze methode.
De tweede maatregel was het beperken van de toegang tot PsExec-tool en andere Remote Desktop Protocol (RDP)-hulpmiddelen. Dit zou de aanvallers hebben belemmerd om op afstand toegang te krijgen tot andere computers op het netwerk.
De derde maatregel was het regelmatig maken van back-ups van belangrijke gegevens en het opslaan van deze back-ups op externe locaties. Dit zou organisaties in staat hebben gesteld om de versleutelde gegevens te herstellen zonder het losgeld te betalen.
De vierde maatregel was het implementeren van meerdere beveiligingslagen, waaronder firewalls, antivirussoftware, en intrusion detection/prevention-systemen (IDS/IPS). Deze beveiligingslagen zouden het systeem hebben beschermd tegen kwaadaardige activiteiten en eventuele pogingen tot inbraak.
Een andere maatregel die organisaties hadden kunnen nemen, was het investeren in beveiligingsbewustzijnstraining voor medewerkers. Door medewerkers te trainen in cybersecuritybewustzijn, zouden ze zich bewust zijn geweest van de risico’s en bedreigingen die gepaard gaan met het openen van onbekende links of bijlagen, en zouden ze in staat zijn geweest om verdachte activiteiten te melden aan de IT-afdeling.
Tot slot had het regelmatig uitvoeren van kwetsbaarheidsscans en penetratietesten het mogelijk gemaakt om mogelijke kwetsbaarheden in het systeem te identificeren en te verhelpen voordat deze kunnen worden benut door aanvallers.
Kortom, de NotPetya-ransomware-aanval was een van de meest verwoestende cyberaanvallen in de geschiedenis en had voorkomen kunnen worden door een combinatie van technische en organisatorische maatregelen. Het implementeren van een multi-layered beveiligingsstrategie, het up-to-date houden van softwarepatches, het beperken van toegang tot externe hulpmiddelen, het regelmatig maken van back-ups en het trainen van medewerkers in cybersecuritybewustzijn, zouden organisaties hebben geholpen om deze en soortgelijke aanvallen te voorkomen en de schade ervan te minimaliseren.